Δισκογραφία
===============================================
Ὅποιος ἐνδιαφέρεται γιά τά CD΄s,
ἃς ἐπικοινωνήσει μαζὶ μου, στὸ e-mail :Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
===============================================
Γιατὶ ἂν καὶ εἶμαι Κρητικός, ἑρμηνεύω Μικρασιάτικα τραγούδια ?
Μία ἐξήγηση κείμενο ἀπὸ τὸ ἔνθετο τοῦ CD μου «Ρουμπίνι καὶ Ζαφείρι μου, Μικρασιάτικα τραγούδια».
«Ἀπ' ὅ,τι κάλλη ἔχει ἄνθρωπος, τὰ λόγια ἔχουν τὴ χάρη
νὰ κάμουσι κάθε καρδιὰ παρηγοριὰ νὰ πάρη·
κι ὁποὺ κατέχει νὰ μιλῆ μὲ γνώση καὶ μὲ τρόπο,
κάνει καὶ κλαῖσι καὶ γελοῦν τὰ μάτια τῶν ἀνθρώπω».
Ἐρωτόκριτος
Δυὸ λόγια ἀπὸ μένα….
Γνωστοὶ μου καὶ ἄγνωστοι, φίλες καὶ φίλοι,
Θὰ ἔχετε ἴσως τὴν ἀπορία πῶς ἕνας ἄνθρωπος γέννημα – θρέμμα τῆς Κρήτης (τὸ Ζουρίδι στὴν ἐπαρχία Ρεθύμνης εἶναι τὸ χωριὸ μου) ἑρμηνεύει Μικρασιάτικα τραγούδια. Ἂν ἤτανε ριζίτικα, λόγος δὲν θὰ ὑπῆρχε. Τὴν ἴδια ὅμως ἀπορία εἶχα κι ἐγώ, καθὼς ρίζες μικρασιάτικες δὲν ἔχω.
Κι ἡ ἀπορία μου λύθηκε ὅταν, πρὶν μῆνες, συνάντησα τυχαῖα μιὰ σοφὴ μάγισσα, ἀνεράϊδα θαρρῶ πὼς ἤτανε, σ'ἕνα μαγευτικὸ τοπίο τῆς Κρήτης.
Κι ἀφοῦ τὴ μάγεψα πρῶτα – χωρὶς νὰ τὸ θέλω – μὲ τὰ τραγούδια μου στὸ «ὣριο περβόλι» ποὺ βρισκόμασταν, πρὸς τὰ ξημερώματα τῆς ζήτησα νὰ μοῦ πεῖ, νὰ μοῦ μιλήσει γιὰ τὸ:
«ἀκατάστατο ριζικὸ μου, ποὺ ἀναπαημὸ δὲν ἔχει,
μὰ ἐπὰ κ'ἐκεῖ σὰν πελελὸ περιπατεῖ καὶ τρέχει».
Τῆς ζήτησα νὰ μοῦ ἐξηγήσει γιατὶ τὸ ριζικὸ μου:
«ὅντε στὰ ὕψη μὲ πετᾶ, τὰ χαμηλὰ γυρεύγει
κι ὅντε μοῦ δείχνει τὸ γλυκύ, τότες μὲ φαρμακεύγει».
Κι ἡ μαγεμένη μάγισσα ἀκοῦστε ἴντα μοῦ λέει:
«Σὲ περαζόμενους καιρούς, σὲ χρόνια δοξασμένα,
ἤσουν ἀπ' τ' ἀρχοντόπουλα κεῖνα τοῦ Βυζαντίου,
ποὺ ‘ρθανε καὶ κατώκησαν στὴν ξακουσμένη Κρήτη.
Ἀπὸ ‘κειὰ κρατεῖ τὸ ριζικὸ κι ἡ ἀρχοντικὴ μορφὴ σου,
ἀπὸ ‘κειὰ καὶ τὰ τραγούδια σου κι ἡ ἀγγελικὴ φωνὴ σου».
Εὐχαρίστησα τὴ μάγισσα ποὺ μ ‘εἴχενε μαγέψει
μὲ τὴ θωριά, μὲ τὴ μορφή, μὲ τὰ σοφὰ τὰ λόγια.
Καὶ στ' ἀποδιαφωτίσματα λόγια γκαρδιακὰ τῆς λέω:
Ἂσ μὲ παιδεύτρα τοῦ κορμιοῦ καὶ μάγισσα τσ' ἀγάπης
νὰ φύγω καὶ νὰ ξοριστῶ εἰς στ' ἐδικοὺς μου τόπους.
Φεύγω, ἀποχαιρετῶ τηνε, ἕνα φιλὶ τῆς δίδω,
τραγούδι ὅπως τῆς ἔπρεπε τσὴ τραγουδῶ πανώριο
κι ἐκουζουλάθηκε κι αὐτὴ κι ἐγὼ ‘χασα τὸ νοῦ μου...
Σήμερα, σ ‘ἄλλες ἐποχὲς καὶ στὴν παντέρμη Κρήτη,
λέω καὶ τραγουδῶ συχνὰ τραγούδια τοῦ καιροῦ μου.
καὶ ὅπως τὰ παρέλαβα, θέλω τὰ παραδώσω
σ' ἀνθρώπους ποὺ'χουνε καρδιά, τὴ λεβεντιὰ περίσσια,
γιὰ νὰ θυμοῦνται, νὰ τιμοῦν «χώματα ματωμένα».
===============================================
ΡΟΥΜΠΙΝΙ ΚΑΙ ΖΑΦΕΙΡΙ ΜΟΥ
Στίχοι:Θωμᾶς Βενάκης
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 20/12/2013
ΡΟΥΜΠΙΝΙ ΚΑΙ ΖΑΦΕΙΡΙ ΜΟΥ
Ρουμπίνι καί ζαφείρι μου κι ἀμάλαγο λογάρι,
Νύχτα μου αὐγουστιάτικη μ’ ὁλόγιομο φεγγάρι…
Στίχοι:Θωμᾶς Βενάκης
Από τον πρώτο στίχο του ομώνυμου τραγουδιού δίνει τον τίτλο στον πρώτο του δίσκο ακτίνας (cd) με Μικρασιάτικα τραγούδια ο δημιουργός, ερμηνευτής και στιχουργός, ο Κρητικός, κ. Θωμάς Βενάκης. Επιτέλους θα πουν όσοι χρόνια τώρα τον γνωρίζουν και δεν έχουν άδικο. Ο δίσκος αυτός τους δικαιώνει
Περιλαμβάνει 12 τραγούδια και ένα οργανικό. Από αυτά, τα περισσότερα είναι από τη συλλογή του Μεγάλου Δασκάλου της Εθνικής μας Μουσικής, αείμνηστου Σίμωνος Καρά. Τα 4 κυκλοφορούν σε δίσκο για πρώτη φορά, σε ένα τους στίχους έχει γράψει ο κ. Θωμάς Βενάκης και τους ερμηνεύει με το ανάλογο ήθος σε γνωστό μικρασιάτικο σκοπό.
Συνεργάζεται με τους δεξιοτέχνες μουσικούς: Μανώλη Καρπάθιο - κανονάκι, ο οποίος έχει και τη μουσική επιμέλεια του δίσκου, Στρατή Ψαραδέλη - πολίτικη λύρα, Περικλή Παπαπετρόπουλο - πολίτικο λαούτο, και Γιώργη Τζανέτο - κρουστά.
Τα μουσικά κομμάτια συνοδεύουν τρία εξαιρετικά κείμενα. Τα δυο ανήκουν στους βαθείς γνώστες και εξαιρετικούς ερμηνευτές της Βυζαντινής και Παραδοσιακής μας Μουσικής: α) τον Πρωτοπρεσβύτερο και Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Μητροπόλεως Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού πατέρα Χρίστο Κυριακόπουλο και β) τον πολυγραφότατο ερευνητή και καθηγητή της Εθνικής μας Μουσικής κύριο Κωνσταντίνο Μάρκο. Το τρίτο ανήκει στον δημιουργό και ερμηνευτή κ. Θωμά Βενάκη.
Όσοι διαβάσουν τα κείμενα και ακούσουν το δίσκο θα διερωτηθούν αν πρόκειται για ένα μουσικό ποίημα ή για ένα ποιητικό μουσικό έργο. Σίγουρα θα διαπιστώσουν ότι πρόκειται και για τα δύο. Οι συμμετέχοντες εξασφαλίζουν του Λόγου το Αληθές.
Ο πατήρ Χρίστος Κυριακόπουλος στο « Φίλιον Δώρημά του » αναφέρει :
Ὁ ἀγαπητός καί ἐκλεκτός φίλος Θωμᾶς Βενάκης, γέννημα καί θρέμμα τῆς λεβεντογέννας Κρήτης, ἀλλά μέ Μικρασιατικές καταβολάδες καί φλέβες τῆς ἑλληνικῆς ἀνατολῆς, μέ τά τραγούδια πού ἑρμηνεύει σ’ αὐτό τόν ψηφιακό δίσκο καταθέτει την ἔκφραση τῆς ψυχῆς του. Τά προσφέρει καί τά παραδίδει «σ’ ἀνθρώπους πού ’χουνε καρδιά, τή λεβεντιά περίσσια», γιά νά θυμοῦνται καί νά τιμοῦν «χώματα ματωμένα».
Ζήσαμε τήν ἀγωνία τοῦ καλοῦ μας φίλου Θωμᾶ Βενάκη ἀπό κοντά, κατά την προετοιμασία του γιά τήν ἠχογράφηση τῶν τραγουδιῶν. Ἤθελε νά στεφθεῖ ἀπό ἐπιτυχία τό τολμηρό του ἐγχείρημα, γιά νά διασωθεῖ καί διαδοθεῖ αὐτός ὁ πνευματικός καί πολιτιστικός πλοῦτος τοῦ μικρασιατικοῦ ἑλληνισμοῦ. Γιά τόν σκοπόν αὐτόν, κατά τήν ἠχογράφηση, ἑρμηνεύει προσευχόμενος και προσεύχεται ἑρμηνεύων, «γιά νά μήν καταρρεύσει ἀπ’ αὐτό πού βιώνει», ἀπ’ αὐτή τήν μουσική πανδαισία καί μέθη. Καί πράγματι φθάνει στό βαθμό τοῦ τελείου!
Ο διακεκριμένος μουσικολόγος και συγγραφέας κύριος Κωνσταντίνος Μάρκος, στην περισπούδαστη μελέτη του, που κοσμεί αυτό το μουσικό έργο, αναφέρεται διεξοδικά στον πολιτισμό και την ιστορία της μουσικής παραδόσεως του μικρασιατικού ελληνισμού από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα, και καταλήγει:
Στόν τομέα αὐτῆς τῆς μουσικῆς παραδόσεως, πού τά νεώτερα χρόνια εὐτυχῶς βρέθηκαν ἀξιόλογοι ἐργάτες -μικρασιάτες καί μή - μέ ἄριστα ἀποτελέσματα, ἔρχεται νά δώση τό παρόν του καί ὁ μετά χεῖρας δίσκος ἀκτίνων τοῦ μουσικοῦ κ. Θωμᾶ Βενάκη, πού μέ μεράκι πραγματοποίησε, συμβάλλων καί αὐτός, ὡς ἐργάτης δόκιμος στό μεγάλο καί λαμπρό μικρασιατικό μουσικό πλοῦτο.
Στο κείμενό του, που περιλαμβάνεται στο ένθετο του δίσκου αυτού, ο κ. Βενάκης πλέκει περίτεχνα τον δεκαπεντασύλλαβο στίχο, με τη μαντινάδα και τους στίχους από τον Ερωτόκριτο και μας παραδίδει, ένα λυρικό, ποιητικό κείμενο.
Αντί βιογραφικού παρατίθεται απόσπασμα από το παραπάνω κείμενο :
Γιά νά καλύψω τό ἐνδιαφέρον σας, σᾶς γνωρίζω ὅτι γεννήθηκα, ὅπως προανέφερα, στό χωριό Ζουρίδι τῆς ἐπαρχίας Ρεθύμνης στήν Κρήτη. Ἀναθράφηκα κυριολεκτικά μέ τόν Ἐρωτόκριτο καί τό Ριζίτικο τραγούδι, πού τραγουδοῦσε ὁ Μέγας Δάσκαλός μου καί Ἄρχοντας Πατέρας μου. Μεγάλωσα καί θέριεψα μέ τά ἀρχέγονα καί αἰώνια ἀκούσματα ἀπό τήν ἀρχαγγελική φωνή του καί τό λυρικό του λόγο. Μετά τά φτωχικά γυμνασιακά μου χρόνια καί τά ἐπίσης φτωχικά φοιτητικά μου χρόνια στό τμῆμα Χημικῶν τοῦ Πανεπιστημίου Πατρῶν, συνέχισα μεταπτυχιακές σπουδές στό Πανεπιστήμιο Ζυρίχης μέ τήν ἀπόκτηση τοῦ Διδακτορικοῦ μου στή Χημεία. Τώρα εἶμαι συνταξιοῦχος ἐκπαιδευτικός. Ἀποτέλεσμα τῆς Ἰσόβιας Σπουδῆς καί Ἐρευνᾶς μου στή Μουσική εἶναι τό Ἔργο πού κρατᾶτε στά χέρια σας. Ἐλπίζω νά ὑπάρξει καί συνέχεια.
Σε άλλο σημείο αναφέρει:
Τό παρόν μουσικό ἔργο ἀποτελεῖ προάγγελο ἑνός μουσικοῦ τόμου πού θά ἀκολουθήσει, σύντομα ἐλπίζω, μέ τόν τίτλο «Ἐκλογαί ἀπό τούς Θησαυρούς τῆς Ἑλληνικῆς Μουσικῆς Παράδοσης καί τά Τραγούδια τοῦ Λαοῦ μας, Τόμος 1». Πρόκειται γιά ἕνα ὄνειρο ζωῆς μά καί ἐθνική ὑποχρέωση μου νά παραδώσω βιώματα, ἀκούσματα, ἑρμηνεῖες 40 καί πλέον ἐτῶν σέ ὅσους λαχταροῦν νά ξεδιψάσουν καί νά ξεχάσουν τήν πνευματική φτώχεια πού ζοῦμε. Ἀπευθύνομαι στόν «Ἀπέραντο Ἑλληνισμό» πού ψάχνει, πού ἐλπίζει, πού καρτερεῖ καί ἀντιστέκεται, πού διατηρεῖ ἀκόμα τήν Ἀρχαία Εὐπρέπεια καί τήν Ἑλληνική Ἀρχοντιά.
Θά περιλαμβάνει 3 δίσκους: ὁ πρῶτος μέ 12 σπάνια τραγούδια, ἑρμηνευμένα ἀπό τόν Πατέρα μου, τό ΒΕΝΟΣΗΦΗ (1899 - 1995), μιά σπάνια μορφή γνήσιου Κρητικοῦ μέ ἀρχαγγελική φωνή. Ἀπό τά ἀναρίθμητα τραγούδια πού γνώριζε, ἐπιλέχθηκαν κάποιες ἠχογραφήσεις τοῦ 1966. Ὁ δεύτερος θά περιέχει ἕνα ἀπό τά ὡραιότερα ἀκριτικά τραγούδια καί μία κορυφαία παραλογή μέ μουσική καί ἑρμηνεία δική μου. Στόν τρίτο δίσκο θά ἑρμηνεύω τραγούδια τῆς Κρήτης ( Ριζίτικα κ.ἄ.) καί" ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ ".
Και καταλήγει:
Θά ἤθελα νά τελειώσω, μέ τό ἀγαπημένο μου ποίημα «Δέν θέλω τοῦ κισ-
σοῦ...» τοῦ Γ. Δροσίνη, ἀπό τά «Φωτερά Σκοτάδια».
«Δέ θέλω τοῦ κισσοῦ τό πλάνο ψήλωμα,
σέ ξένα ἀναστηλώματα δεμένο.
Ἄς εἶμαι ἕνα καλάμι, ἕνα χαμόδεντρο·
μά ὅσο ἀνεβαίνω, μόνος ν’ἀνεβαίνω.
Δέ θέλω τοῦ γιαλοῦ τό λαμπροφέγγισμα,
πού δείχνεται ἄστρο μέ τοῦ ἥλιου τή χάρη.
Θέλω νά δίνω φῶς ἀπό τή φλόγα μου,
κι ἄς εἶμαι ἕνα ταπεινό λυχνάρι.»
Καί ἐγώ προσθέτω*:
«Λύχνος κι ἄν εἶμαι, δίνω φῶς, ὅπου ποτέ δέ σβήνει,
ἀληθινό, ἀνέσπερο, πού τσί καρδιές φωτίζει
Ποτέ μου δέ νἐγύρεψα ἀθρώπου δεκανίκια,
μήτε κισσοῦ δέν ἔμοιασα, πάντα ἀνεβαίνω ἴσια.
Ὥστε νά φτάξω στή κορφή, στά ὕψη νά πετάξω,
στά χαμηλά σά βρίσκομαι, φοβοῦμαι μή μπλαντάξω.»
Ἕνας καλός φίλος συμπληρώνει :
« Δέν εἶσαι λύχνος μά τό ναίς,
ἄστρο γ’ Ἀποσπερίτης·
εἶσαι ὁ Ἥλιος ὁ Λαμπρός,
τό Παίνεμα, τσῆ Κρήτης ».
Θυμός ὁ Ἡσύχιος.
Εὔχομαι σέ ὅλους «καλή ἀκρόαση».
Μέ ἐκτίμηση
Δρ. Θωμᾶς Βενάκης
Εκδόσεις Μετρονόμος
ΔΙΣΚΟΙ, ΒΙΒΛΙΑ, ΤΑΙΝΙΕΣ, ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΤΙΝΑ... est 10/1996
Παρασκευή, 12 Απριλίου 2019
ΘΩΜΑΣ Ι. ΒΕΝΑΚΗΣ παραδοσιακός λυτρωμός
Πριν πέντε χρόνια (Μάρτιος 2014) είχα γράψει για το πρώτο άλμπουμ τού Θωμά Ι. Βενάκη, ενός τραγουδιστή και ερευνητή, λάτρη της μουσικής μας παράδοσης, που είχε τίτλο «Ρουμπίνι και ζαφείρι μου / Μικρασιάτικα τραγούδια» [Μετρονόμος, 2014]. Πριν λίγο καιρό έφθασε στα χέρια μου το δεύτερο CD τού Βενάκη, που τιτλοφορείται «Του Κωσταντή» [Μετρονόμος, 2017], μια εργασία που κυκλοφόρησε μάλλον μετά το 2017 (ίσως το ’18), αλλά αυτό δεν έχει και πολλή σημασία. Σημασία έχει η μουσική και ποιητική ύλη που καταγράφεται εδώ, σ’ ένα άλμπουμ που περικλείει, πάνω απ’ όλα, την αγάπη, τη λατρεία θα λέγαμε, του Βενάκη για τη μουσική ιστορία του τόπου μας (δεν λέω του τόπου του, παρότι ο Βενάκης, ως Κρητικός, είναι ζυμωμένος με την κρητική παραδοσιακή μουσική). Του ευρύτερου τόπου μας, λοιπόν μέσα στο πέρασμα της Ιστορίας.
Έτσι, αν τα μικρασιάτικα τραγούδια ήταν εκείνα που τροφοδότησαν το πρώτο άλμπουμ του Θωμά Ι. Βενάκη, τώρα το ενδιαφέρον του είναι προσανατολισμένο προς κάτι διαφορετικό. Το βλέπετε, εξάλλου, από το εξώφυλλο του καινούριου CD του. Καταγράφονται λοιπόν εδώ… «το ομορφότερο Ακριτικό τραγούδι και μία σπανίου κάλλους Παραλογή». Το ακριτικό τραγούδι είναι το «Της Λιογέννητης», ενώ η Παραλογή είναι «Το τραγούδι της Αρετής» ή «Του νεκρού αδερφού». Όπως γράφει ο ίδιος ο Θωμάς. Ι. Βενάκης… «πρόκειται για δύο από τα αριστουργήματα της Δημοτικής μας Ποίησης», για να συμπληρώσει ο Κωνσταντίνος Ι. Μάρκος:
«Τα Ακριτικά δημοτικά τραγούδια ανήκουν στην πρώτη απ’ τις δύο μεγάλες κατηγορίες των διηγηματικών τραγουδιών – στη δεύτερη ανήκουν οι λεγόμενες Παραλογές.(…) Χρονολογικά, η αρχή των Ακριτικών τραγουδιών τοποθετείται στον 9ο ή 10ο μ.Χ. αιώνα, περιέχουν, όμως, ποιητική ύλη παλαιότερη του 8ου αιώνα.(…) Οι Παραλογές είναι διηγηματικά τραγούδια, πολύστιχα με δραματικά και λυρικά στοιχεία. Οι υποθέσεις τους προέρχονται από μύθους και παλαιές παραδόσεις με διαλόγους, περιγραφές για δράκους και στοιχειά, ερωτικές ιστορίες ή περιπλάνηση αγαπητών προσώπων στα ξένα».
Το Ακριτικό τραγούδι διαρκεί στο CD σχεδόν 35 λεπτά, ενώ η Παραλογή σχεδόν 44. Δύο tracks λοιπόν, πολύ μεγάλης διάρκειας, που παρέχουν μουσική συνοδεία, αφήγηση και τραγούδι. Πιο αναλυτικά:
Στο «Της Λιογέννητης» ο Θωμάς Βενάκης απαγγέλει τα λόγια, ενώ ανάμεσα στις απαγγελίες παρεμβάλλονται μουσικά θέματα τα οποία αποδίδουν οι Μανώλης Καρπάθιος κανονάκι, Στρατής Ψαραδέλης πολίτικη λύρα, Περικλής Παπαπετρόπουλος πολίτικο λαούτο, Γιώργης Τζανέτος κρουστά και Μανώλης Παραουλάκης νέυ. Τα θέματα, που εναλλάσσονται με τις απαγγελίες (συνοδεύοντάς τες ενίοτε), είναι 16 στον αριθμό και αφορούν σε επώνυμες παλαιές (των Αντώνη Κυριαζή, Νικολάκη, Παππά. Πέτρου Πελοποννησίου) ή παραδοσιακές μελωδίες. Δεν χρειάζεται να πούμε πως το άκουσμα είναι συγκινητικό. Το μουσικό κομμάτι είναι άριστα ερμηνευμένο, ενώ και ο λόγος τού Θωμά Βενάκη είναι σωστά φορτισμένος και περαιτέρω άψογος σαν άρθρωση, ώστε να είναι εφικτή η πλήρης κατανόηση του κειμένου από την εγγραφή και μόνον (χωρίς τη βοήθεια του booklet).
Στο «Του Νεκρού Αδερφού» η προσέγγιση είναι διαφορετική. Βασικά, εδώ έχουμε τραγούδι (σε ήχο βαρύ, διατονικό, επτάφωνο), που ακούγεται σαν ψαλμωδία, με τη συνοδεία πολίτικης λύρας (Γιώργης Γιανναδάκης) και πολίτικου λαούτου (Μιχάλης Κώτης), που προηγείται και ακολουθεί (η συνοδεία) των φωνητικών μερών, προσεγγίζοντας με αυτοσχεδιαστικό τρόπο. Και εδώ η συγκίνηση είναι αμέριστη, μαζί με την πίστη πως (και) αυτή η συγκεκριμένη παράδοση δεν έχει ξεθυμάνει, δεν έχει απολέσει ίχνος της αξίας της στο πέρασμα τόσο πολλών αιώνων.
(Και πώς θα μπορούσε αυτό να συμβεί δηλαδή, όταν έχουμε να κάνουμε με τέτοιου αισθητικού ύψους ποιητικά κείμενα;).
Επαφή: www.metronomos.gr,www.thomasvenakis.gr
Αναρτήθηκε από ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ/ PHONTAS TROUSSAS στις 12:40 μ.μ.
ΚΡΙΤΙΚΗ του ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ από τον ιστότοπο ΔΙΣΚΟΡΥΧΕΙΟΝ
δύο CD με ελληνικά τραγούδια
Μετά από καιρό στο δισκορυχείον δύο άλμπουμ με τραγούδια στην γλώσσα μας, από μιαν εταιρεία (τον Μετρονόμο) που επιμένει… ελληνο-ελληνικά.
……………………………………………………………………………..
ΘΩΜΑΣ ΙΩΣΗΦ ΒΕΝΑΚΗΣ: Ρουμπίνι και ζαφείρι μου/ Μικρασιάτικα τραγούδια [Μετρονόμος, 2014]
Διδάκτωρ χημικός, ο Κρητικός Θωμάς Ιωσήφ Βενάκης είναι ένας τραγουδιστής της παράδοσης. Ένας εξαιρετικός (τενόρος) τραγουδιστής της παράδοσης, ο οποίος αφού μαθήτευσε δίπλα στο ζεύγος Σίμωνος και Αγγελικής Καρά (υπήρξε μέλος της Χορωδίας του Δημοτικού Τραγουδιού του Σίμωνος Καρά), έρχεται πολλά χρόνια μετά, δηλαδή σήμερα, να δώσει την δική του, την προσωπική άποψή του για ένα σώμα τραγουδιών που αν και, γενικώς, επιγράφονται ως «μικρασιάτικα» στην πραγματικότητα αφορούν (και) στα Δωδεκάνησα, στο βορειοανατολικό Αιγαίο, στον Πόντο και την Προποντίδα. Η ερμηνευτική προσέγγιση του Βενάκη περικλείει, βασικά, γνώση και ήθος. Δύο στοιχεία δηλαδή που πάνε μαζί, συμπληρώνοντας το ένα το άλλο. Η ενασχόλησή του δε, από χρόνια, με το αντικείμενο τού επιτρέπει να είναι όσο «προσωπικός» χρειάζεται, προκειμένου αυτά τα θαυμάσια τραγούδια που επιλέγει να ερμηνεύσει να διατηρούν, πάντα, το μεγαλείο τους. Γιατί, αυτό είναι το σημαντικότερο που μπορώ να γράψω για το «Ρουμπίνι και ζαφείρι μου»… το γεγονός, δηλαδή, πως ακούμε τα «Στα ψηλά τα παραθύρια», «Από τα γλυκά σου μάτια», «Στο είπα και στο ξαναλέω» και όλα τα υπόλοιπα αποκαθαρμένα από τις τραγουδιστικές τσιριμόνιες κάποιων «όνομα και μη χωριό», που τραγουδάνε ό,τι να ’ναι ρίχνοντας στα προγράμματά τους κι ένα-δυο παραδοσιακά (επειδή με αυτά μεγάλωσαν…).
Δεν έχω να πω περισσότερα γι’ αυτό το θαυμάσιο CD (όλες οι πληροφορίες εξάλλου υπάρχουν στο 56σέλιδο booklet), που ακούγεται με τον πιο φυσικό και αναπάντεχο τρόπο. Να μνημονεύσω μόνον τα ονόματα των μουσικών που συνοδεύουν τον Θωμά Ιωσήφ Βενάκη σε τούτο το μοναχικό ταξίδι του στο παρελθόν του τραγουδιού μας. Μανώλης Καρπάθιος κανονάκι, Στρατής Ψαραδέλης πολίτικη λύρα, Περικλής Παπαπετρόπουλος πολίτικο λαούτο και Γιώργης Τζανέτος κρουστά.
Επαφή: www.metronomos.gr
Αναρτήθηκε από ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ/ PHONTAS TROUSSAS
Από το site:ogdoo.gr
Δρ.Θωμάς Ιωσήφ Βενάκης - «Ρουμπίνι και ζαφείρι μου», Μικρασιάτικα τραγούδια
2) Ξύπνα διαμάντι και ρουμπλί (Δωδεκανήσων)
3) Απ’τα κάγκελα θα πέσω
4) Οργανικό (Καρσιλαμάς Μυτιλήνης)
5) Να φύγω θέλω (Αισθηματικό μοιρολόι Δυτικού Πόντου)
6) Από τα γλυκά σου μάτια
7) Ποιος ήταν ο προξενητής (Του γάμου, καθιστικό γάμου Μ.Ασίας)
8) Τρία καράβια πάνε (Καθιστικό Μακράς Γέφυρας)
9) Τι μου πες και δε σου ‘καμα (Συρτός)
10) Στο είπα και στο ξαναλέω (Καθιστικό Μ.Ασίας)
11) Λαλούνε τα πουλιά (Καντάδα, πατινάδα αυγής, Προποντίδας)
12) Τούτη η νύχτα η γλυκιά
13) Ρουμπίνι και ζαφείρι μου (στίχοι: Θωμάς Βενάκης)
Η επιλογή των τραγουδιών και η μουσική επιμέλεια έγιναν από τον Θωμά Βενάκη και τον Μανώλη Καρπάθιο, ο οποίος έπαιξε κανονάκι. Μαζί του στην ηχογράφηση οι: Στρατής Ψαραδέλης (πολίτικη λύρα), Περικλής Παπαπετρόπουλος (πολίτικο λαούτο), Γιώργης Τζανέτος (κρουστά). Ηχοληψία: Γιώργος Ρούσσος, Γιάννης Καραγεώργος. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο «Master Sound».
Είναι ιδιαίτερα παρήγορο που στη σημερινή «εκσυγχρονιστική» εποχή υπάρχουν ακόμα καλλιτέχνες που επιμένουν στη διάσωση και διάδοση της παραδοσιακής μουσικής (που ταλαιπωρήθηκε ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν), με καθάριες ερμηνείες όπως αυτές του Βενάκη (που ομολογώ πως σε αρκετά σημεία μου θύμισε ψάλτη), αλλά και τα παιξίματα των συνοδοιπόρων του μουσικών.
Στο 56σέλιδο βιβλίο που συνοδεύει το cd και είναι γραμμένο με το πολυτονικό σύστημα, φιλοξενούνται οι στίχοι των τραγουδιών σε ελληνικά και αγγλικά, ένα κατατοπιστικό κείμενο του Καθηγητή της Εθνικής Μουσικής Κωνσταντίνου Ι.Μάρκου, ένα κείμενο του Θωμά Βενάκη σχετικά με το ιστορικό της δημιουργίας του δίσκου, επεξηγηματικό γλωσσάριο, καθώς και ένα κείμενο του Πρωτοπρεσβύτερου Χρίστου Κυριακόπουλου που στον επίλογο του σημειώνει χαρακτηριστικά:
«Όποιος δεν έχει ακούσει ιδίοις ωσίν τον Θωμά να ερμηνεύει ριζίτικα και ακριτικά τραγούδια, παραλογές, ερωτόκριτο, και μαντινάδες στο «ώργιο περιβόλι», που λέγεται Κρήτη, ενδεχομένως να αγνοεί την ουσία της ψυχής του. Κι αν ακόμη τέτοιους ανθρώπους λησμονούν τα Μ.Μ.Ε., προτιμώντας πιο «διαφημιστικούς» ερμηνευτές, δυστυχώς την αγνοούν εις διπλούν».
Η εξαιρετική αυτή έκδοση, η οποία αφιερώνεται στον δάσκαλο του Βενάκη, Σίμωνα Καρά και στη σύζυγό του Αγγελική, κυκλοφορεί από τον «Μετρονόμο». Κι εδώ που τα λέμε, θα ήταν ιδιαίτερα περίεργο να κυκλοφορούσε από κάποια «μεγάλη» εταιρεία….
Στο σημείωμά του ο Θωμάς Βενάκης εξηγεί: «Για να καλύψω το ενδιαφέρον σας, σάς γνωρίζω ότι γεννήθηκα στο χωριό Ζουρίδι της επαρχίας Ρεθύμνης στην Κρήτη. Αναθράφηκα κυριολεκτικά με τον Ερωτόκριτο και το Ριζίτικο τραγούδι, που τραγουδούσε ο Μέγας Δάσκαλός μου και Άρχοντας Πατέρας μου. Μεγάλωσα και θέριεψα με τα αρχέγονα και αιώνια ακούσματα από την αρχαγγελική φωνή του και το λυρικό του λόγο. Μετά τα φτωχικά γυμνασιακά μου χρόνια και τα επίσης φτωχικά φοιτητικά μου χρόνια στο τμήμα Χημικών του Πανεπιστημίου Πατρών, συνέχισα μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Ζυρίχης με την απόκτηση του Διδακτορικού μου στη Χημεία. Τώρα είμαι συνταξιούχος εκπαιδευτικός. Αποτέλεσμα της Ισόβιας Σπουδής και Έρευνάς μου στη Μουσική είναι το Έργο που κρατάτε στα χέρια σας. Ελπίζω να υπάρξει και συνέχεια».
Ποια θα είναι αυτή η συνέχεια; Την απάντηση δίνει ο ίδιος: «Το παρόν μουσικό έργο αποτελεί προάγγελο ενός μουσικού τόμου που θα ακολουθήσει, σύντομα ελπίζω, με τον τίτλο Εκλογαί από τους Θησαυρούς της Ελληνικής Μουσικής Παράδοσης και τα Τραγούδια του Λαού μας, Τόμος 1. Πρόκειται για ένα όνειρο ζωής μα και εθνική υποχρέωση μου να παραδώσω βιώματα, ακούσματα, ερμηνείες 40 και πλέον ετών σε όσους λαχταρούν να ξεδιψάσουν και να ξεχάσουν την πνευματική φτώχεια που ζούμε. Απευθύνομαι στον ‘‘Απέραντο Ελληνισμό’’ που ψάχνει, που ελπίζει, που καρτερεί και αντιστέκεται, που διατηρεί ακόμα την Αρχαία Ευπρέπεια και την Ελληνική Αρχοντιά.
Θα περιλαμβάνει 3 δίσκους: ο πρώτος με 12 σπάνια τραγούδια, ερμηνευμένα από τον Πατέρα μου, το ΒΕΝΟΣΗΦΗ (1899 - 1995), μια σπάνια μορφή γνήσιου Κρητικού με αρχαγγελική φωνή. Από τα αναρίθμητα τραγούδια που γνώριζε, επιλέχθηκαν κάποιες ηχογραφήσεις του 1966. Ο δεύτερος θα περιέχει ένα από τα ωραιότερα ακριτικά τραγούδια και μία κορυφαία παραλογή με μουσική και ερμηνεία δική μου. Στον τρίτο δίσκο θα ερμηνεύω τραγούδια της Κρήτης (ριζίτικα κ.ά.)».
Περισσότερες πληροφορίες για τον Θωμά Βενάκη μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα του. | Επιλεγμένα αποσπάσματα του δίσκου μπορείτε να ακούσετε στο βίντεο παρακάτω.
